Welke aanpak je ook gebruikt, volgens Monique Kremer van de WRR, het adviescollege van de regering, is het soms gewoon erg lastig om mensen in de bijstand aan het werk te krijgen. Ze ziet dat veel mensen in de bijstand misschien wel nooit meer aan de slag komen.
“Die zijn eigenlijk arbeidsongeschikt. Vroeger zouden zij een arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen, maar nu zitten ze in de bijstand.”
Burgemeester Van der Laan riep in zijn afscheidsbrief op goed voor de stad en voor elkaar te zorgen. Onderzoekers van de UvA namen in Overtoomse veld de proef op de som. Wie is er echt lief?
“De inwoners zetten niet hun buurman onder de douche of halen hem uit bed, maar ze verrichten wel kleine hand- en spandiensten. Ze doen een boodschap voor hun buurman, zetten een vuilniszak buiten of brengen hem naar het ziekenhuis als dat nodig is. De attentheid is er dus wel, maar beperkt. De voordeur is een belangrijke scheidslijn. Toch is die beperkte attentheid juist voor de kwetsbare mens belangrijk,” zegt Kremer.
Artikel in Het Parool n.a.v. ons gisteren verschenen onderzoeksrapport Alledaagse attentheid in een superdiverse wijk.
In een superdiverse wijk is het niet vanzelfsprekend dat buren veel dagelijkse zorgtaken voor elkaar verrichten, al streeft het overheidsbeleid dat wel na. Dat blijkt uit ontmoetingen met ongeveer 50 bewoners, 32 mensen die in de wijk werken en maandenlange intensieve participerende observatie in Overtoomse Veld, Amsterdam. De voordeur is een behoorlijk harde grens.
Wel is er soms sprake van wat ‘alledaagse attentheid’ kan worden genoemd: een oogje in het zeil houden en als het nodig is, even helpen. Zoals de boodschappen naar boven tillen in het portiek of eten brengen naar een zieke buurvrouw. Vooral mensen die kwetsbaar zijn vinden het fijn als iemand vraagt: ‘alles goed?’ en als ze bij een buurman of -vrouw kunnen aankloppen in geval van nood. Praktijken van alledaagse attentheid zien we bijvoorbeeld op de trappen van de portiekflat. Ook buiten het flatgebouw zijn er in Overtoomse Veld ‘attente plekken’ zoals de kringloopwinkel, de supermarkt en de patatzaak. Attentheid kan ontstaan door de inrichting (zoals een zitje in de zaak) maar vooral door de mensen die er werken. In Overtoomse Veld is er volgens veel buurtbewoners een tekort aan dergelijke plekken.
Hoewel diversiteit door migratie het onderling contact tussen bewoners ingewikkelder kan maken omdat mensen elkaar niet (her)kennen, komt juist naar voren dat vooral mensen met een migratieachtergrond vaker attent lijken te zijn voor iemand met een Nederlandse achtergrond, dan andersom. Ook blijken er in Overtoomse Veld weinig plekken te zijn waar mensen van alle leeftijden en achtergronden zich thuis voelen of anderen kunnen ontmoeten. Vooral kwetsbare mensen met een Nederlandse achtergrond vinden dat er te weinig plaats voor hen is in de wijk. Dit rapport bevat aanbevelingen hoe in een superdiverse wijk alledaagse attentheid bevorderd kan worden.
DOSSIER: Meedoen in de bijstand
Hoe kun je mensen in de bijstand laten meedoen aan de samenleving, zonder dat dit meteen tot werk leidt? Dat is een vraag waarop gemeenten sinds de Participatiewet indringender worden aangesproken.
De gemeente Amsterdam constateerde een lacune in kennis, en vroeg hoogleraar Actief Burgerschap Monique Kremer en het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken om uit te zoeken wat werkt. Wat zeggen wetenschap en lokale en internationale ervaringen over wat voor participatie voor wie wenselijk is? Hoe stimuleer je dat en wat vergt dat van klantmanagers?
Bekijk het dossier Meedoen in de bijstand op Sociale Vraagstukken.
De toekomst van werk — WRR-project van onze voorzitter André Knottnerus, @went1955, @FabianDekker en mij. Activiteiten ook te volgen via @WrrToekomstWerk
Etnografisch onderzoek onder cliënten en professionals van een Turks-Nederlandse thuiszorgorganisatie en een meer klassieke organisatie. Met Baukje Prins en Fuusje de Graaff van de Haagse Hogeschool.
Het project ‘Meer op eigen benen in de etnisch diverse stad’ richt zich op jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking die leven in de stad en steeds meer moeite hebben om mee te doen in de samenleving.
Dit toekomstgerichte programma is erop gericht om lokaal stedelijk beleid en lokale ‘partners’ te inspireren vanuit wetenschap en praktijk. De kernvraag van het programma is: hoe kan in de stad beter, samenhangender, en toekomstgerichter beleid gemaakt worden met het oog op een zorgvriendelijke stad?
De gemeente Amsterdam constateerde een lacune in kennis, en vroeg hoogleraar Actief Burgerschap Monique Kremer (UvA) en het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken om uit te zoeken wat werkt. Wat zeggen wetenschap en lokale en internationale ervaringen over wat voor participatie voor wie wenselijk is? Hoe stimuleer je dat en wat vergt dat van klantmanagers?
In de grote steden van Nederland en België maken mensen met een migratieachtergrond de meerderheid uit. Wat betekent die nieuwe...
De triomf van de stad heeft een niet te stuiten stroom publicaties op gang gebracht: de inclusieve stad, de rechtvaardige...
We hebben een Noordzeekust van 523 kilometer die loopt van Zeeuws-Vlaanderen tot en met Noord-Groningen. Hoe staat het met de...
Artikel met Radboud Engbersen in Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken in de serie Economie aan de randen van Nederland. “Het noorden is...
De Achterhoek ligt, zoals de naam al zegt, voor veel mensen ergens afgelegen. Houd je van een rustige, landelijke vakantie...
Wat de krimpregio Zuidoost-Limburg doet verschillen van de andere Nederlandse krimpregio’s is dat het grenst aan één van de dichtstbevolkte...
Monique Kremer studeerde Algemene Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht en Social Policy aan de University of Sussex, Verenigd Koninkrijk. Zij is als onderzoeker verbonden geweest aan het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn, de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Utrecht.
De Stichting Actief Burgerschap faciliteert de leerstoel Actief Burgerschap, gevestigd aan de Universiteit van Amsterdam. Vanuit deze leerstoel wordt onafhankelijk, wetenschappelijk onderzoek verricht en onderwijs verzorgd. Voor de periode 2015-2020 is Stichting Cordaan hoofdsponsor van de leerstoel.
Copyright Monique Kremer 2019
